Lerro hauetan goiz osoa laburtzea
ezinezkoa bada ere, ideia nagusi batzuk agertzen saiatuko gara. Hasteko, Ainara
Basurko Bizkaiko Lea-Artibaiko Azaro fundazioko eta Garapen Agentziako
zuzendariak eta Deustuko irakasleak bertako esperientziaren berri eman zuen.
Bertan, tokiko garapenerako bulkaldia 1970. hamarraldian hasi zela aipatu zuen
eta aldi desberdinak bizi izan direla. Oraingo momentuari buruz eskualdeko
eragile pribatuek Azaro fundazioa sortu zutela aipatu zuen eta publikoek
Garapen Agentzia. Hala, bikoiztasunik ez sortzeko eta elkarlana sustatzeko
elkarrekin ari direla aipatu zuen. Prozesu honetan lanbide heziketa ikastetxeak
izan duen aitzindaritza aipatu zuen eta, baita, tokiko erakunde publikoak
ikusle jarreratik eragile izateko emandako pausua ere. Horrelako prozesuen epe
luzeko izaera azpimarratu zuen eta beharrezkoa dela denboraren kudeaketa txukuna
egitea goraldiak eta apalaldiak kontuan hartuz.
Pablo Costamagna
argentinarrak, bertzalde, Argentinako Rafaelako esperientziaren berri eman
zuen. Costamagna, bertzeren artean, Argentinako Universidad Tecnológica
Nacionaleko Lurralde Garapeneko Masterreko zuzendaria da. Honek ere
proiektu hauen epe luzeko izaera azpimarratu zuen eta, ohartarazi, lurralde
garapena, garapen ekonomikoaren zati bat bertzerik ez dela, zeina, neurri
makroengatik bereziki baldintzaturik baitagoen. Hala, lurralde garapena eta
horren baitan, tokiko garapena, testuinguru orokor batean dagoen esku hartzeko
eremu zehatza bertzerik ez da. Hori erranik, beharrezkoa da makroekonomian
bertze eredu ekonomikoen alde eragin eta borrokatzea. Rafaelako kasuari buruz
aitzindaritza administrazio publikoak hartu zuela aipatu zuen, kasu honetan
bereziki azpimarratuz prozesu politikoek eta formazio prozesuek lurralde
gaitasunaren eraikuntzan duten garrantzia. Errezeta majikorik ez dagoela behin
eta berriz erran zuen eta formatzea eta gogoeta egitea ezinbertzekoa dela.
Politikaz eztabaidatzearen garrantzia ere aipatu zuen eta eztabaidarako guneak
eta uneak sortu behar direla. Modu horretan, elkarrekin, ibilian ibiliz
ikastearen garrantzia aipatu zuen eta informazioa eragileekin lantzearen beharra
ere bai. Informazioaren eta edukien koelaborazioa nabarmendu zuen. Halaber,
lurralde garepenerako konfidantzak duen balio handia azpimarratu zuen, baita
prozesu ikuspegia barneraturik izatea. Bertzalde, lurraldea ulertuko duen
jendea behar dela erran zuen, batzen eta erraztaile moduan jokatzen dakien
jendea hain zuzen. Eta, horrelako jendea, lurraldean bertan formatzen da,
gaitze informalean. Ildo horretan Rafaelan tokiko garapenean formatzeko
institutua sortu zutela erran zuen lider pribatu eta publikoak formatu eta
gogoetan elkarrekin egiteko, esperientziak elkartrukatzeko eta etorkizuneko
egoerei aitzinatzeko. Costamagnak esaldi borobila bota zuen: tokiko garapena
komunikazio eta kultura aldaketa prozesua da
Azkenik Mikaela Vasstrom
mintzatu zen, Agder Research zentruko ikertzailea. Landa garapenaren inguruko
gaietan lan egiten du, nagusiki gobernantzari, gizarte ikaskuntzari eta
berrikuntzari lotutako gaietan. Norvegiako Agder eskualdeko esperientzia
desberdinen berri eman zuen, bereziki bi herri ahozkaezinetasun zentratuz.
Lehenean prozesuaren aitzindaritza administrazio publikoak hartu zuen.
Erabakimenak eta proiektuaren kontrolak egitasmo berritzailea egitea ahalditetu
zien elektronikak arte garaikide zentrua. Bertze esperientzia berriz, gainbehera
etorritako herria zen. Bertako merkatariek, merkatalgune handien aitzinean
herrigunea biziberritzeko, ekimen pribatutik abiaraziriko egitasmoa bulkatu
zuen. Kasu honetan adostasunak eraikitzea denbora eskatzen du baina, balio
positibo moduan parte hartzaile guztiak protagonista sentitzen direla aipatu
zuen. Esperimentatzearen garrantzia ere aipatu zuen eta tokiko garepenean ikuspegi aldaketa gertatzen ari dela. Orain
artio sektore desberdinek hartzen zuten garrantzia, orain arretagunea
lurraldean finkatzen ari da eta, dinamikak, hortik pizten dira. Estrategia
berriak kulturaren kontzeptu zabalean oinarritzen dira, hortik abiatuta
jarduera ekonomikoak sustatu eta ongi bizitzeko kalitatezko inguruneak
sortzeko. Halaber, desadostasunak sorkuntzarako eta ikuspegi berrietarako uneak
izan daitezkeela aipatu zuen.
Ondotik, mahai-inguru
interesgarria egin zuten: komunikazio patroi desberdin bat lortzeko eginahala,
parte hartzeareriko dauden aurreritziak, aurrikuspenen elkarganatzea, proiktuen
“gu” sortzeaz eta elkarlanerako espazioak irekitzeaz.