Apirilaren 1etik Danonek Nafarroako mendialdeko
7 nekazariri esne gehiagorik bilduko ez diela jakinarazi ondotik -tartean bi
baztandar- eta Sorian 20.000 behi buruko esne ustiategia egiteko proiektua
dagoela jakinik, esne sekorearen orainaz eta geroaz gogoeta egiteko larunbatean
Elizondon mahai-inguru jendetsua egin zen. Hazitik hoziek eta EHNEk antolaturik
Migel Joxe Ariztia amaiurtar nekazaria, Oier Villanueva Nafarroako EHNEren esne
sektoreko arduraduna eta Mikel Hiribarren, Conderation Paysanne- ELBko koordinatzailea
Aitor Azkarateren, Jauregia esnekietako kidearen gidaritzapean aritu
ziren. Mahai-ingurua mehatxu berri hauei
erantzuteko lehendabiziko urratsa izan zen.
Mahai-inguruaren sarreran Aitor Azkaratek esne
sektorearen ibilbide historikoaren laburpena egin zuen. XX. Mendeko 60
hamarkadan frankismoaren autarkian, mendialdean esnetako behiak hasi zirela
aipatuz eta, horrekin, denborarekin
aunitz aldatuko zen sektorea. Europako Batasunean sartzearekin, merkatuen
zabalkundea eta berregituraketa eman zela jakinarazi zuen Estatuen araberako
kuotak paratuz eta sektorearen gainbehera ekarriz. Ariztiak eta Hiribarrenek
aipatu zutenez Espainiako Estatuak 6 milioi esne tona ekoizteko baimena du eta
Frantziako Estatuak 35 milioi tona. Azkaratek ohartarazi zuen ekoizpen-sariak
aldiro goratzen ari direla eta esnearen prezioa berriz jaisten eta, horren ondorioz, nekazarien errenten apaltzea eta
jardueraren itotzea. Ariztiak indarrean den ereduak nekazariak produktibitatera
bulkatu dituela salatu zuen Lan-baldintzak
gogorrak direla aipatu zuen eta kuoten kentzearekin gaizki zebilen sektorea makurrago ibiliko
dela ustiategi handiei atea irekitzen baitzaie. Bide beretik, Oier Villanuevak
kuotak kenduz gero botere guztia enpresen eskuetan gelditu dela erran zuen, esnea
merkantzia hutsean bihurtuz. Danoneri buruz, orain artio beraiekin hitzarmena
izatea bermea zela erran zuen, baina, gaurgero, ez dela hala. Halaber, batzuei
esnea ez biltzearekin bat, bertze ustiategi batzuei produkzioa handitzeko
eskatu dietela jakinarazi zuen.
Mikel Hiribarrenek, bertzalde, Frantziako
estatuan ere sektorean estu ibilki dela erran zuen. Alta, batez ere, Picardia
alderdian egin nahi zuten 1.000 behi buruko ustiategia geldiarazteko
Confederation Paysannek egindako borrokari buruz aritu zen. Frantziako estatuan
kontsumitzaileek elikaduraren eta laborantzaren artean nolabaiteko lotura
dagoela ulertu dutela erran zuen eta, horregatik, ez dutela 1.000 buruko
ustiategiko esnerik erosi nahi. Horren guztiaren ondorioz, Frantziako enpresa
esneketariak hango esnerik ez erostea erdietsi dutela aipatu zuen.
Modu horretan, galdera-erantzunen tarterat
ailegatuta, Danonek esnea biltzetik utziko dituen zazpi nekazarien egoerari
aterabidea emateaz aritu ziren. Bertzeren artean, zazpi nekarazi horien arazoa sozializatu eta gizarte osoaren arazo bihurtu
behar dela aipatu zen, orain zazpi direnak bihar gehiago izanen baitira.
Halaber, mobilizatu beharra aipatu zen enpresen eta Nafarroako Gobernuaren aitzinean
indar gehiagorekin solastatu ahal izateko eta, horrela, mendialdeako ustiategi
guztiei esnea bilduko zaiela bermatzeko. Epe ertainera orain artiko eredua
aldatu beharraz ere aritu ziren.