Miren Meoki: "Pandemia honek begiak irekiko al dizkigu?"



Nola heldu gara hona? Saguzarrek dute errua?

Noski ezetz! Saguzarrak ez dira errudunak.  Infekzioaren jatorrizko birusa saguzarretatik etortzeak ez ditu inolaz ere beraiek errudun egiten. Ezin ditugu animaliak (kasu honetan saguzarrak) demonizatu ezta gure akatsen errudun egin ere.  Saguzarretan ohikoak diren birusak mutazio bat jasan eta pertsonak infektatzera pasa badira ere, birus hauen hedapen mugagabearen arduradun bakarrak gu gara, gizakiak.  Nere ustez gure bizimoduak, ingurumenarekiko utzikeriak suposatu duen ekosistemen suntsipenak eta globalizazioak  eraman gaitu egoera honetara.

Gerran gaude?

Baietz erranen nuke.  Hurbilekoari, ingurumenari ... ez diogu behar duen  garrantziarik ematen eta horiekiko errespeturik gabe gerra galdua dugu. Egoera berri honek sorturiko erritmo moteltzeak eta baloreen indartzeak honen inguruan hausnartzeko parada eskaintzen digu, ia zerbait ikasteko eta ikasitakoa aplikatzeko gai garen ... Pandemia honek begiak irekiko al dizkigu?

Zein eragin izaten ari da, pertsonalki?  

Pertsonalki, egoera onean nago, ezin naiz kexatu. Nere egoera ez da gehiegi aldatu (noski, bertze batzuekin konparatuz). Familia eta inguruko jendea ongi dago. Etxekoek lanean jarraitzen dugu: semeak ikasketekin eta bikotea eta biok "telelanean", ahal den moduan. Horretarako beharrezko baliabideak lortu ahal izan ditugu eta franko ongi moldatzen gara. 

Nahiko isolatuak bizi gara eta horrek etxe inguruan mugitzeko eta inorekin kontakturik izan gabe haizea hartzeko aukera eskaintzen digu.

Egoerak nere orain arteko bizitza erritmo azkarrean geldialdi bat suposatu du eta hau, neurri batean positiboki baloratzen dut, nere buruarekin eta familiarekin denbora gehiago pasatzeko aukera eskaini didalako, baina bertzalde, askatasun beharra, etorkizunarekiko ezjakintasuna, hurbileko jendea besarkatzeko beharra ... geroz eta haundiagoa da.

Pandemia honek denoi berdin eragiten digu?

Ez, noski.  Beti bezala, larrien dagoenari  eragiten dio gogorren. Baliabide guttien dituztenak ari dira pandemia honen eragin bortitzena jasaten: soldatarik gabe gelditu diren familiak, lau pareten artean konfinatuak daudenak, lan esentzialetan aritzen direnak eta etxekoak alde batera utzi behar izan dituztenak, beren bizi proiektua galtzen ikusi dutenak ... 

Hemen ere aipatzekoak dira egoera latz honetan hurbileko norbait galdu dutenak eta agur errateko aukerarik izan ez dutenak... puff ...

Jardun esentzialek, gehienek, emakume aurpegia dute. Zer adierazten du horrek?

Gure gizarte ereduak (patriarkala) aldaketa bat behar duela, balore eskala errealitatera egokitu behar dela eta berdintasuneranzko pausuak ematen jarraitzea behar beharrezkoa dela. Gutxietsiak dauden lan horiek, eta noski hauek egiten dituzten pertsonek (gehienetan emakumeak),  gizartean  duten garrantziaren mailako errekonozimendua (ekonomiko, politiko eta soziala) behar dutela

Baztanen zer egoera uzten ari da pandemia?

Nik ere bi zutabe nabarmen ikusten ditut kasu honetan: alde batetik zahar etxeko egoera latz eta gogorra eta bertze aldetik gure bailaran hain garrantzitsuak eta hainbertze diren autonomoen egoera; ostalaritza eta turismo sektorea batez ere: ostatu, jatetxe, landetxe; baina baita komertzio ttikia, gremioak, etab. ere.

Baztanen nola egin aurre pandemiari?

Elkar laguntzea beharrezkoa ikusten dut (egoera honekin hasi eta berehala sumatu ziren mugimenduak zentzu honetan); bertzalde, ahal den neurrian instituzioetatik aipaturiko sektore larrienendako diru laguntzak lortu eta bideratuz; zahar etxearen kasuan kudeaketa zuzena bermatu eta kontrolatuz; eta azkenik herritarren aldetik bertakoari duen garrantzia emanez eta  bertan gastatu eta bertan/bertakoa kontsumitzen hasiz.

Gizarte hiperkonektatu baten aztarnak ugaritu dira. Interneten topatuko al dugu elkar?

Bai, teknologia berriak eta konexioak  abiadura haundian dazi eta behar bada egoerak bulkaldia eman dio hiperkonexioari. Konektatuta egoteak aukerak zabaldu dizkigu egoera honetan eta nik behinik behin aunitz eskertu dut:  Telelanean aritzeko aukera izan dut, familia eta lagunekin “harremana” mantendu izan dut, hainbat poteo eta aperitibo birtual egin ditut, kirola etxean egiteko aukera izan dut ... Dena den, hiperkonektatuta ere, hurbilekoekin egoteko, besarkatzeko, pote bat elkarrekin hartzeko, otordu bat elkarrekin egiteko beharrak hor jarraitzen du, zorionez gaurdaino ez da hau ordezkatuko duen konexio birtualik asmatu!

Egoera honen aurrean, borroka da …

Beharrezkoa: ezin gara beldurraren aterkipean manipulatzen utzi, gure eskubideak inoiz baina gehiago defendatu behar ditugu eta ingurunearen defentsan ere borrokan jarraitu behar dugu (ea honen garrantziaz ere ohartzeko aukera ez dugun galtzen).

Liburu baten irakurketa gomendatuko al zeniguke. Zergatik?

Konfinamendu garaian irakurri dudan azken liburua El violinista de Mauthausen izan da, irakurtzeko erreza eta tentsioan mantentzen zaituena. Kapituluz kapitulu irakurtzen jarraitzeko grina sortu didana.
Baina ez nuke neretako erranahi berezia duen liburu bat aipatu gabe utzi nahi: Jon Barberenaren Izoztu zitzaigun negu hura. Olerki liburu zoragarria, arras sakona eta sentimentuz  betea.